Son günlerde krediye ulaşmak gittikçe zorlaşırken, bankalar ile ilgili şikayetler de artmaya başladı. Bankalar, bireysel kredi vermek için bazı müşterilerinden, faiz dışı gelirlerini artırmak ve varsa bankanın kişisel hedeflerini tutturmak amacıyla BES dayatmasında bulunuyor. Ayrılmak isteyen müşterilerine ise “3 yıldan önce ayrılamazsın” denilerek bu talebi reddediyor. Bireysel Emeklilik Sistemi’ne ilişkin bilinmeyen detayları anlatan TÜKONFED Bankacılık Komisyonu Başkanı Hüseyin Ölmez, yaşanan süreç ile ilgili uyarılarda bulundu.
Bireysel Emeklilik Sistemi’nin çalışma yaşamındaki tasarrufları uzun vadeli yatırıma dönüştürerek, emeklilik döneminde gelir elde etmelerini sağlayan bir sistem olduğunu belirten Ölmez, “Katılımcı, Bireysel Emeklilik Sistemine giriş tarihinden itibaren en az on yıl sistemde bulunmak koşuluyla 56 yaşını tamamladıktan sonra emekliliğe hak kazanır” diye konuştu.
Bankaların tüketicileri BES katılımına zorlama hakkının olmadığını ifade eden Ölmez, “Bankaların, Finansal Tüketicilerden Alınabilecek Ücretler Hakkında Usul ve Esaslar Tebliğe bağlı olarak yayımlanan hiçbir TCMB tebliğinde böyle bir düzenleme yoktur. Ancak; bankanın faiz dışı gelir temin etme güdüsü ve bu güdüye bağlı çalışanına verdiği hedefler, tüketicinin krediye ulaşmasının zorluğu ile birleşince, zorunlu ikna yoluyla, kredi talep eden müşterisini BES’e katılıma zorlamaktadır” dedi.
Ölmez, BES katılımcısının sözleşmeye göre istediği zaman sistemden çıkma hakkının olduğunu dile getirerek, “BES katılımcısına, ödediği katılım parası ve paranın değerlendirildiği menkul kıymetlerden gelen getiri, çıkış müracaatından 20 gün sonra katılımcıya ödenir. Ancak BES’e teşvik olarak verilen devlet katkısının; sistemde en az 3 yıl kalırsa yüzde 15’i, en az 6 yıl kalırsa yüzde 35’i, sistemde en az 10 yıl kalırsa yüzde 60’ı, emekli olması, vefat etmesi ya da sakatlığını halinde ise yüzde 100’ü ödenir” açıklamalarında bulundu.
Bireysel Emeklilik Sistemi'nde yeni dönem başlamıştı. Buna göre; BES katılımcılarının nakit para ihtiyacı sebebiyle için sözleşmelerini sonlandırmak isteyenlere ucuz ve avantajlı kredi imkanı tanındı. Resmi Gazete'de yayımlanan yönetmelik değişikliği ile bireyler, BES birikimlerini alacağın devri sözleşmesi ile bankaya devredip daha ucuz kredi alabilecekler.
Değişiklikler 6 ay sonra devreye girecek. Konuyla ilgili açıklamalarda bulunan sektör temsilcisi Gökhan Uçar, BES'te kredi kolaylığıyla ilgili merak edilen detaylar hakkında bilgi verdi.
Yüzde 30 Devlet Katkısı Sağlanacak
BES'e yeni katılacak ve bilgi sahibi olmak isteyen vatandaşların kafalarındaki soru işaretlerini cevaba kavuşturan Gökhan Uçar, "Bireysel emeklilik sistemi bireylere aktif çalışma dönemlerinde devlet teşviki ile tasarruf yapma imkânı sunan, yapmış oldukları bu tasarrufları uzun vadeli yatırımlara yönlendirilerek gelecekte ortaya çıkabilecek finansal ihtiyaçlarını gidermek adına toplu bir birikim veya emekli olduklarında ikinci bir maaş elde etmelerini sağlayan özel bir emeklilik sistemidir. Bu sisteme tasarruf etmek isteyen herkes %30 devlet katkısı avantajı ile tasarruf yapabilir ve sistemden dilediği zaman birikimlerini geri alabilir. Fakat sistemde 10 yılını ve 56 yaşını dolduran katılımcılar devlet katkısı ve birçok avantajdan maksimum oranda faydalanırken ikinci emeklilik hakkını da elde etmiş olurlar." şeklinde konuştu.
Bes Katılımcılarına Uygun Kredi Fırsatı
Paraya ihtiyacı olan BES katılımcılarına ucuz ve uygun fiyattan kredi verileceğini belirten Uçar, konu hakkında bilgi verdi. Uçar, "Mart 2023 döneminde yapılan değişiklik kapsamında bireysel emeklilik sisteminde bulunan katılımcılara avantajlı kredi imkânı hakkı uygulaması hayatımıza girmiştir. Bu uygulama ile nakit ihtiyacı olan katılımcılar alacağın devri sözleşmesi ile bireysel emeklilik hesaplarındaki birikimlerini bankalara teminat göstererek çok daha avantajlı ve kolay şekilde kredi temin edebileceklerdir." ifadelerinde bulundu.
1 Temmuz İtibariyle Değişiyor
Öte yandan Sigortacılık ve Özel Emeklilik Düzenleme ve Denetleme Kurumu (SEDDK) tarafından hazırlanan "Bireysel Emeklilik Sisteminde Kısmen Ödeme Hakkında Yönetmelikte Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik" Resmi Gazete'de yayımlandı.
Buna göre, 26 Mart'ta başlaması planlanan kısmen ödeme yönetmeliği 1 Temmuz'da yürürlüğe girecek.
Söz konusu yönetmeliğe göre, bireysel emeklilik sistemindeki kısmen ödeme hakkını en az 5 yıl kullanmamış katılımcılar, bu süre içinde, başvuru tarihi itibariyle geçerli olan aylık brüt asgari ücret tutarının en az 5 katı kadar katkı payı ödediği sözleşmesinden, belirli koşullarda birikiminin yüzde 50'sine kadar olan tutarın evlilik, konut alımı, eğitim ve doğal afetler nedeniyle kısmen ödenmesi için emeklilik sigortası şirketine başvurabiliyor.
