Tebrikler anne adayı! Bebeğin temel taşları sizin karnınızda atılır, bu nedenle gebelik sürecinde hem bebeğiniz hem de kendi sağlığınız için çok daha dikkatli olmak zorundasınız.İki canlıyım diyerek iki kişilik yemek veya vücudumun şekli bozulacak diyerek aç kalmak oldukça yanlış bir düşüncedir.
Gebelikte yeterli ve dengeli beslenmedeki amaç; annenin kişisel fizyolojik ihtiyaçlarını ve depolarını dengede tutmak, anne karnındaki bebeğin fiziksel ve zihinsel gelişimini sağlamak ve emzirmeye hazırlık için salgılanacak sütün enerji ve besin öğelerini karşılamaktır. Beslenmenin dışında anne ve bebek sağlığını annenin yaşı, son iki gebelik arası süre, gebelik sayısı, kronik hastalıklar, ilaç kullanımını, genetik yapıda etkilemektedir. Öteki yandan gebelikte kilo alımını sınırlamak gerekir, özellikle annenin genetik yatkınlığı da varsa gebelik diyabetine, hipertansiyon hastası olmasına, geç doğuma ve çocuklarında ileride diyabet ve obezite riskinin daha yüksek olmasına sebep olmaktadır.Gereksinimlerin karşılanamadığı durumlarda, vitamin mineral eksikliğine bağlı olarak anemi(kansızlık), osteomalasi(kemik dokusu harabiyeti), diş çürümesi, nöral tüp defekti ve zihinsel gelişmede hasarlar ortaya çıkabilir.
Enerji Alımı
Gebelik döneminde 9- 12 kg ağırlık kazanımı normaldir, ancak gebeliğe fazla kilo ile başladıysanız 7- 8 kg, zayıf olarak başladıysanız ise 14-18 kg ağırlık kazanımı gayet normal olandır.
-İlk üç ay(I.trimester)’da günlük ek 150 kalori-İkinci üç ay(II.trimester) ve Üçüncü üç ay(III.trimester)’da günlük ek 300 kalori -Dördüncü aydan sonra beslenmede kısıtlama yapılmaz, bu süreden sonra annenin zayıflaması sakıncalıdır.
Demir: Gebelik boyu nca annenin kan hacmindeki artışla beraber hemoglobin miktarı azalmaktadır.Kanın bir bileşeni olan ve bebeğe plasenta ile oksijen taşınmasında görev alan hemoglobinin yapımı için demir gereklidir.Gebelik boyunca demirin emilim yetersizliğinden dolayı besinlerle yeterli miktarlarda alımı zor olabilir.Bu nedenle demirden zengin bir diyetle(kırmızı et, kümes hayvanları, koyu yeşil yapraklı sebzeler kuru baklagiller, tam tahıl ürünler) birlikte doktorunuzun verdiği demir takviyelerini kullanmanız önerilir.Emilimi arttırmak için ise C vitaminiyle beraber tüketilmesi tavsiye edilir.
Kalsiyum:Gebelik boyunca alınması gereken kalsiyum miktarının artmasıyla birlikte bebeğin kemik ve diş gelişimi için oldukça gereklidir.Süt, peynir, kefir, yoğurt, balık(özellikle somon ve sardunya) gibi besinler kalsiyum açısından oldukça zengindir.Eğer kalsiyum alımı yetersiz olursa bebek yinede kendi gelişimi için annenin depolarını boşaltacaktır ve bu annenin ileriki yaşlarda osteoporoz(kemik erimesi)a sebebiyet verecektir.Süt ürünlerini tüketemeyen veya vegan olan bir annenin kalsiyum ihtiyaçlarını yeşil ve posası bol olan sebzelerden ve kuruyemişlerden sağlamaları önerilir.
FolikAsit: Bebek için en önemli minerallerden biridir.Gebelikten önce ve gebelik boyunca alınan folik asit takviyesinin, bebeğin omurgasında ve beyninde oluşabilecek hasarlara karşı koruyucu olduğu yapılan araştırmalarla kanıtlanmıştır.Bu hasarları engellemek amacıyla planlı gebelik ve gebelik öncesinde alınan takviyelerin bebeğin nöral tüp defektleri ve diğer büyük rahatsızlıkların önüne geçilebilir.Koyu yapraklı yeşillikler, mercimek, fasülye, bezelye ve karnabaharda folik asit kaynaklı zengin besinlerdir.
D Vitamini: Toplumumuzda eksikliği en çok görülen vitaminlerden birisidir.Kemiklerinizdeki kalsiyum ve fosfor seviyelerini dengede tutmak ve korumak için D vitaminine ihtiyaç vardır.Ayrıca hücre bölünmesi için de oldukça gereklidir.En iyi D vitamini kaynağı ise güneştir
C Vitamini:Vücudumuz bu vitamini depolayamaz.Bu nedenle günlük olarak bebeğin sağlıklı gelişimi için yeterli miktarlarda vücuda alınması gerekir.Demirin bağırsaklardan emiliminide arttırır.Portakal, greyfurt, limon, kivi, çilek, kavun, mandalina ve maydanoz gibi besinlerde bulunur.
B12 Vitamini: Sinir sistemi ve kas sistemi için oldukça önemlidir.Bununla birlikte DNA sentezinin yapılabilmesi için B12 vitaminine ihtiyaç vardır ve sadece hayvansal gıdalarda bulunur.Eğer anne vejetaryen ise bu gıdaları tüketemediği için eksiklikler görülecektir.Bu nedenle doktor tavsiyesi doğrultusunda ek takviyeler alınabilir.
GEBELİKTE DİKKATLİ OLUNMASI GEREKEN DURUMLAR:
-Her besin grubundan tüketilmelidir, tek tip beslenilmemelidir.-Kan şekerinizi dengede tutmak için sık sık, azar azar yenilmelidir ve asla öğün atlanmamalıdır.-Posa içeriği yüksek besinler tüketilmelidir.
-Beyaz şeker, beyaz un ve mısır şurubunu hayatınızdan çıkarttırılmalıdır.-Omega 3 tüketimine özen gösterilmelidir, haftada 2-3 kez balık yenmelidir.-Kahve ve çay tüketimi kısıtlanmalıdır.
-Sofra tuzundan ve şekerden uzak durulmalıdır.-Alkol alınmamalı, sigara içilmemelidir.
-Düzenli olarak egzersiz yapılmalıdır.-Bol bol su içilmelidir.(8-10 bardak)