İşçi Çıkarılamayacak Durumlar
4857 sayılı İş Kanunun kapsamında olup olmadığına bakılmaksızın her türlü iş veya hizmet sözleşmesi 17.04.2020 tarihinden itibaren üç ay süreyle 4857 sayılı İş Kanununun 25 inci maddesinin birinci fıkrasının (II) numaralı bendinde yer alan ahlak ve iyi niyet kurallarına uymayan haller ve benzeri ve diğer kanunların ilgili hükümlerinde yer alan ahlak ve iyi niyet kurallarına uymayan haller ve benzeri sebepler dışında işveren tarafından feshedilemeyecek. Başka bir deyimle işçi çıkarılamayacak.
7244 sayılı Kanunda ahlak ve iyi niyet kurallarına aykırılığın dışında işçi çıkarılmayacağı düzenlemesini getirmiştir. Anılan kanununda düzenleme yapılmadığından belirli süreli iş sözleşmesi ile çalışanların iş sözleşmesi süreleri işçi çıkarmanın yasak olduğu dönemde sona erdiğinde ya da deneme süresi içerisinde işçi çıkarılmayacaktır.
İşçi çıkarma yasakları borçlar kanunu, deniz iş kanunu, basın iş kanunu gibi kanunlara tabi bütün çalışanlar için geçerlidir.
İşçi Çıkaranlara Para Cezası Var
4857 sayılı İş Kanununun geçici 10.maddesi hükümlerine aykırı olarak iş sözleşmesini fesheden işveren veya işveren vekiline, sözleşmesi feshedilen her işçi için fiilin işlendiği tarihteki aylık brüt asgari ücret(2.943 lira) tutarında idari para cezası uygulanacak.
İşçi Çıkarandan İşverenden Kısa Çalışma Ödeneğinin Geri İstenmesi
4447 sayılı İşsizlik Sigortası Kanununun geçici 23.maddesine göre işverenlerin kısa çalışma uygulamasından yararlanabilmesi için, iş yerinde kısa çalışma uygulanan dönemde 4857 sayılı Kanunun 25 inci maddesinin birinci fıkrasının (II) numaralı bendinde yer alan ahlak ve iyi niyet kurallarına uymayan sebepler hariç olmak üzere işveren tarafından işçi çıkarılmaması gerekmektedir. Kısaç çalışma döneminde işveren ahlak ve iyi niyet kurallarına aykırılıktan işçi çıkardığı takdirde kısa çalışma ödeneğinden yararlanamaz. Kısa çalışma ödeneğinden yararlanmış ise kısa çalışma ödeneğine hak kazanma şartlarını ihlal ettiğinden ödenen kısa çalışma ödeneği faizi ile birlikte işverenden tahsil edilir.
Görüldüğü üzere kısa çalışma döneminde işveren haklı neden olmaksızın bir işçi çıkarmış olsa bile kısa çalışma ödeneği iptal edilerek ödenmiş olan kısa çalışma ödeneklerinin faizi ile birlikte tahsil edilmesi gerekiyor. Ayrıca işten çıkarılan her işçi içinde 2.943 TL idari para cezası ödemesi gerekiyor.
İşverenlerin idari para cezası özellikle de kısa çalışma ödeneğinin iptal edilme tehlikesi ile karşı karşıya kalmamaları için kısa çalışma döneminde işçi çıkarma yoluna gitmemeleri gerekiyor.
Zor süreçten geçtiğimiz bugünlerde işçi ve işverenlerin karşılıklı anlayış içerisinde bulunarak iş sözleşmelerini devam ettirmeleri bu zor günlerin daha rahat atlatılmasına katkı sağlayacaktır.