Bahar ekimleri devam ederken tohumlara ilaç ve besin elementleri uygulamasının ne denli önemli olduğu hakkında bazı bilgiler sunmak istiyorum.
Tohum ilaçları kullanarak toprak kökenli birçok hastalığa karşı önlem alırken besin elementleri de kullanarak tohumların güçlü bir çıkış sağlamasıyla verim garanti altına alınabilir. Son yıllardaki verilere göre A.B.D. tohum ilaçlama ve kaplama oranları %100 iken Fransa’da %93 oranlarına ulaşmıştır. Bu da gelişmiş ülkelerdeki verim yüksekliğini sanırım biraz daha net ortaya koymaktadır. Birçok tohum üreten firma tohumlara bu tür ilaç ve gübre ekleyerek tohum kaplama yapmaktadır veya tohum kaplama hizmetlerini bünyelerinde sunmaktadır. Bir başka seçenek ise tohum kaplama preparatlarını temin ederek kendiniz kaplayabilir,işçilik maliyetinden tasarruf edebilirsiniz.
Tohumlar ilaçlama veya gübreleme, filmleme ve peletleme olarak üç şekilde kaplanmaktadır. İlki çok basit bir uygulama olup toz halinde veya sıvı haldeki ilaç ve/veya sıvı gübrelerle tohumu karıştırmaktır fazla bir teknoloji gerektirmez ve tohumun fiziki yapısı değişmez. Filmlemede ise ilaç ve gübreler yanında yayıcı yapıştırıcı kullanarak tohum kaplanır ki genelde teknoloji gerektirir ve tohumluk endüstrisinde sıkça kullanılır ve tohumun fiziki yapısında fazla bir değişiklik meydana gelmez. Peletleme ise biraz daha yüksek teknoloji gerektirir ve daha çok küçük tohumlu bitkilerin tohumlarına yapılan bir uygulamadır ve tohumun fiziki yapısında hacimsel değişim olur böylelikle ekilecek tohum miktarı azalmış olur.
Tohum ilaçları olarak genelde fungisit dediğimiz mantari hastalıklara karşı ilaçlar kullanılır. Bunlar kontakt tesirli (tohum yüzeyinde dokunma ile etkili) ilaçlar, sistemik etkili tohumun yüzeyi ve içine nüfuz eden ilaçlar ve çıkışta odun borularına (ksilem) nüfuz ederek hastalığın ilk dönemlerde yayılmasını önleyen ilaçlar olarak üç türlüdür. Tohumlara kullanılacak başlıca fungusitlerdenPhenylpyrrole (fludioxonil), Phenylamide (metalaxyl), Prothioconazole, Anilide (Carboxin), Triazole (Tebuconazole) gibi etkili maddeleri içerenler önemli mantari hastalıklara karşı koruma sağlar.
Böceklere karşı kullanılan ilaçlar (insektisitler) Imidaclorprid, thiamethoxam (beyaz sinek, trips,telkurduvb.)Cyantraniliprole ( Bozkurt ) karşı etkin olarak kullanılabilen tohum ilaçlarının etkili maddelerini oluşturur.
Diğer yandan gübre veya besin elementleri ile yapılan tohum kaplamaları da tohumların ilk gelişim aşamalarında güçlü çıkış sağlayarak verim artışına neden olmaktadır. Bu konuda özellikle mikro besin elementleri özellikle eksiklik görülen topraklar için önem taşır. Humikasit,fulvik asit ve bakterilerle kaplanan tohumların hücre zarı ve metabolik aktiviteleri artırarak çimlenme oranını artırdığı, besin maddelerinin alım kapasitesini artırıp fidenin gelişimini teşvik ettiği, şeker ve vitamin içeriğini artırdığı gibi fide aktivitesini teşvik ederek çevresel stresler, hastalık ve zararlılara dayanıklılığı artırdığı bildirilmiştir.Çinkolu (Zn) gübrelerle kaplanmış tohumların mısırda %27, nohut ve buğdayda %17 kadar verim artışı sağladığı tespit edilmiştir.Tohumları bor (B) ile kaplanmış börülcede %37 ve yulafta %8’den fazla verim artışı sağlanmıştır.Şelatlı bakır (CuEDTA) ile kaplanan tohumlarda ise %43 kadar daha iyi çıkış ve tarlayı kapatma sağlanmış ve buğday ve yulafta önemli verim artışları sağlanmıştır.
Sonuç olarak tohum kaplama ile yoğun hastalık ve zararlı görülen topraklarda yapılan uygulamalar çıkıştan sonra yapılacak uygulamalara göre daha etkili olmakta bitkinin ilk dönemlerindeki hassasiyetlere karşı önemli korunmalar sağlanmaktadır. Çıkıştan sonra hava ve toprak muhalefeti nedeniyle tarlada işlem yapmak çoğunlukla zordur bu nedenle ilaç ve gübrelerle yapılan tohum kaplama bu tür zorlukları ortadan kaldırır ve üstten ilaçlamaya göre çok daha tasarruf sağlar. Bu tür gübreler fungusit ve insektisitlerle de karıştırılarak da kullanıldığından birden fazla fayda sağlanmış olur. Bereketli bir sezon dileğiyle…