ilamsız icra takibi, para ve teminat alacakları ile kiralanan taşınmazların tahliyesi için başvurulabilen ve takibin başlaması için herhangi bir mahkeme kararına veya rehin hakkına gereksinim duymayan icra takip yoludur.
Diğer bir tanımla ilamsız icra takibi, herhangi bir mahkeme kararı veya belgeye dayanmayan, para borcu, teminat ya da diğer alacaklar için icra müdürlüğünde yapılan icra takibine denir. Kanun koyucu, ilamlı icradan başka, sadece para ve teminat alacakları için başvurulabilecek ilamsız icra takibini düzenlemiştir. Bu takip yoluna başvuran alacaklının, alacağının mahkeme ilamı ile tespit edilip hüküm altına alınmış olması gerekmez. Alacaklı doğrudan icra dairesine başvurarak, borçluya karşı takip yapabilir.
İlamsız icra takibinde daha önce bir yargılama yapılmamış olduğundan; borçluya, kendisine karşı yürütülen takibe itiraz ederek, takibin sonuçlanmasına engel olma imkanı tanınmıştır. İlamsız icra takibi, para ve teminat alacakları yanında, kira alacağının ödenmemesi veya kira süresinin sona ermesi durumunda taşınmazın tahliyesi için de kabul edilmiştir. Alacaklının elinde kambiyo senedi bulunması halinde ilamsız icra takibi özel olarak düzenlenmiştir.
İlamsız icra takibi, herhangi bir mahkeme kararı veya belgeye dayanmayan, para borcu, teminat ya da diğer alacaklar için icra müdürlüğünde yapılan icra takibine denir. Bu icra yolunda alacaklının elinde bir belgenin, ilamın veya bir alacağı gösterir ve ispat eder nitelikte herhangi bir belgenin olması şart değildir. Eğer itiraz edilirse delil için belge göstermek söz konusu olur. Bu icra yolunda alacaklının elinde bir belgenin, ilamın veya bir alacağı gösterir ve ispat eder nitelikte herhangi bir belgenin olması şart değildir. İtiraz edilirse bu durumda ispat için belge gereklidir. Borçlunun ödeme emrine itirazı ile icra takibi durmuş ise takip alacaklısının da bazı hakları vardır. Alacaklı 6 ay içerisinde icra mahkemesine başvurup itirazın kaldırılmasını isteyebilir ya da 1 yıl içerisinde genel mahkemelerde itirazın iptali davası açabilir.
Genel haciz yoluyla takip, alacaklının takip talebi ile başlar; bu takip talebi üzerine icra dairesi borçluya bir ödeme emri gönderir. Borçlu ödeme emrine itiraz etmez veya itiraz edip de itirazı bertaraf edilirse, takip kesinleşir. Borçlunun itirazı haklı bulunursa, takip bu aşamada sona erer. Takip kesinleşir, borçlu buna rağmen borcunu ödemezse, borcunu ödemeye yetecek malları alacaklının talebi ile haczedilir ve yine alacaklının talebi ile satılır ve takip konusu alacak ödenir. Genel haciz yoluyla takipte, alacaklının elinde herhangi bir belge bulunması da şart değildir. Borçludan herhangi bir şekilde alacağı olmayan bir kişi dahi bu yola başvurabilir.
Cebri icranın sözlük anlamı zorla yerine getirmek demektir. Hukuktaki manası ise borçlunun borcunu ödememesi ve mahkemenin belirlemiş olduğu hükme uyulmaması nedenleriyle devletin borcu zorla almasıdır. Kanunlara dayanır. Yasal bir şekilde yerine getirilir. İlamsız icra takibi, para ve teminat alacakları için kararlaştırılan bir cebri icra yoludur. Hukuk insanlara belli haklar verir. Bu haklar beraberinde bazı sorumluluklar getirir. Ama bu sorumlulukları herkesin yerine getirmesi beklenemez. Bu yüzdende müeyyidelere başvurulur. Cebri icrada bir borç ilişkisinde borcunu kendi rızasıyla yerine getirmeyen borçlunun, devlet gücüyle borcunu zorla yerine getirilmesini sağlayan bir müeyyide çeşididir.
TAKİBE İTİRAZ:
Borçlu olduğu düşünülen kişinin kendisi adına başlatılan icra takibine itirazı borca itirazı oluşturur. Borçlu olduğu iddia edile bu kişinin itirazında herhangi bir belgeye dayanması gerekmemektedir. Böylece alacaklı olduğunu iddia eden kişiye karşı tanınan kolaylık borçluya da tanınmıştır. Kendisine ödeme emri tebliğ edildiğinden itibaren 7 gün içerisinde borçlu konumundaki kişi icra dairesine itirazını yapmalıdır. Böylece ilamsız icra takibi başka hiçbir şeye ihtiyaç olmadan durdurulur.Borçlu bu borca kısmi itirazda da bulunabilme hakkına sahiptir. Borcun tamamının muaccel olmadığı ya da borcun bir kısmının daha önce ödendiği gibi gerekçelerle borca kısmi itirazda bulunulabilir. Borca kısmi itiraz halinde itiraz edilen kısım için takip durur. Borca itirazdan farklı olarak kısmi itirazın açık ve anlaşılır bir şekilde belirtilmesi gerekir. Borçlu borcun ne kadarlık kısmına itiraz ettiğini açıkça belirtmelidir.
